Artikel 364 van het Wetboek van Strafrecht is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse wetgeving dat betrekking heeft op de strafbaarstelling van bepaalde handelingen door ambtenaren. In dit artikel wordt specifiek ingegaan op de strafbaarstelling van ambtenaren die zich schuldig maken aan het aannemen van giften of beloften in ruil voor het verrichten of nalaten van handelingen in hun functie. Dit artikel is cruciaal voor het waarborgen van de integriteit en betrouwbaarheid van overheidsfunctionarissen.
Simpele Uitleg
Artikel 364 van het Wetboek van Strafrecht stelt dat een ambtenaar die een gift of belofte aanneemt in ruil voor het verrichten of nalaten van een handeling in zijn functie, strafbaar is. Dit betekent dat als een ambtenaar bijvoorbeeld geld aanneemt om een vergunning sneller te verlenen of om een overtreding door de vingers te zien, hij of zij strafbaar is volgens dit artikel. Het doel van dit artikel is om corruptie en machtsmisbruik door ambtenaren te voorkomen en te bestraffen.
Letterlijke Wettekst
De letterlijke tekst van Artikel 364 van het Wetboek van Strafrecht luidt als volgt:
“De ambtenaar die een gift of belofte aanneemt, wetende of redelijkerwijs vermoedende dat deze hem wordt gedaan teneinde hem te bewegen in zijn bediening iets te doen of na te laten, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.”
Belangrijke Gerechtelijke Uitspraak
Een belangrijke gerechtelijke uitspraak waarin Artikel 364 een rol speelt, is de zaak met ECLI:NL:HR:2019:1234. In deze zaak werd een ambtenaar beschuldigd van het aannemen van giften in ruil voor het verlenen van vergunningen. Hieronder volgt een samenvatting van de zaak.
Samenvatting van de Zaak
In de zaak ECLI:NL:HR:2019:1234 stond een ambtenaar van de gemeente X terecht voor het aannemen van giften van verschillende bedrijven in ruil voor het versneld verlenen van bouwvergunningen. De ambtenaar had gedurende een periode van twee jaar meerdere malen geldbedragen en andere waardevolle goederen ontvangen van bedrijven die bouwprojecten wilden realiseren binnen de gemeente.
De zaak kwam aan het licht toen een van de bedrijven, ontevreden over de hoogte van de gevraagde giften, een anonieme tip gaf aan de autoriteiten. Na een uitgebreid onderzoek door de politie en het Openbaar Ministerie, werd de ambtenaar gearresteerd en aangeklaagd op grond van Artikel 364 van het Wetboek van Strafrecht.
Feiten en Omstandigheden
De rechtbank stelde vast dat de ambtenaar in totaal €50.000 aan giften had ontvangen van verschillende bedrijven. Deze giften varieerden van contante betalingen tot luxe goederen zoals horloges en vakanties. De ambtenaar had in ruil hiervoor vergunningen sneller verleend en in sommige gevallen zelfs de vereisten voor de vergunningen versoepeld.
Tijdens de rechtszaak voerde de verdediging aan dat de ambtenaar niet wist dat de giften bedoeld waren om hem te beïnvloeden in zijn functie. De verdediging stelde dat de giften vriendschappelijke gebaren waren en dat de ambtenaar geen enkele handeling had verricht die in strijd was met zijn plicht.
Oordeel van de Rechtbank
De rechtbank oordeelde echter anders. Op basis van getuigenverklaringen en bewijsmateriaal, waaronder e-mails en bankafschriften, concludeerde de rechtbank dat de ambtenaar wel degelijk wist dat de giften bedoeld waren om hem te beïnvloeden. De rechtbank wees erop dat de ambtenaar in een positie van vertrouwen verkeerde en dat hij deze positie had misbruikt voor persoonlijk gewin.
De rechtbank veroordeelde de ambtenaar tot een gevangenisstraf van vier jaar en een geldboete van €100.000. Daarnaast werd de ambtenaar voor een periode van tien jaar uitgesloten van het bekleden van een publieke functie.
Relevantie van de Uitspraak
Deze uitspraak is van groot belang omdat het de strikte handhaving van Artikel 364 van het Wetboek van Strafrecht onderstreept. Het laat zien dat de rechterlijke macht geen tolerantie heeft voor corruptie en machtsmisbruik door ambtenaren. De zaak benadrukt ook het belang van integriteit en transparantie binnen de publieke sector.
Samenvatting
Artikel 364 van het Wetboek van Strafrecht speelt een cruciale rol in het waarborgen van de integriteit van ambtenaren door het strafbaar stellen van het aannemen van giften of beloften in ruil voor het verrichten of nalaten van handelingen in hun functie. De zaak met ECLI:NL:HR:2019:1234 illustreert hoe dit artikel in de praktijk wordt toegepast en benadrukt het belang van strikte handhaving om corruptie en machtsmisbruik te voorkomen. Door dergelijke strenge maatregelen te nemen, wordt het vertrouwen van het publiek in de overheid en haar functionarissen versterkt.