Artikel 37e van het Wetboek van Strafrecht is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse wetgeving dat zich richt op de maatregelen die kunnen worden opgelegd aan personen die een strafbaar feit hebben gepleegd, maar die vanwege een psychische stoornis niet volledig toerekeningsvatbaar zijn. Dit artikel biedt de mogelijkheid om een maatregel van terbeschikkingstelling (TBS) op te leggen, waarbij de veiligheid van de samenleving en de behandeling van de dader centraal staan.
Simpele Uitleg
Artikel 37e van het Wetboek van Strafrecht regelt de voorwaarden waaronder een persoon die een strafbaar feit heeft gepleegd, maar die lijdt aan een psychische stoornis, kan worden onderworpen aan een maatregel van terbeschikkingstelling (TBS). Deze maatregel wordt opgelegd wanneer de rechter van mening is dat de veiligheid van anderen of de algemene veiligheid van personen of goederen dit vereist. De maatregel is gericht op zowel de bescherming van de samenleving als de behandeling en resocialisatie van de dader.
Letterlijke Wettekst
Hieronder vindt u de letterlijke tekst van Artikel 37e van het Wetboek van Strafrecht:
Artikel 37e
1. Indien de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van een maatregel van terbeschikkingstelling eist, kan de rechter deze maatregel opleggen aan de verdachte die een strafbaar feit heeft begaan en bij wie tijdens het begaan van het feit een gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van de geestvermogens bestond.
2. De maatregel van terbeschikkingstelling kan slechts worden opgelegd indien de verdachte een misdrijf heeft begaan waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten en de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eist.
3. De maatregel van terbeschikkingstelling kan voorwaardelijk worden opgelegd. De rechter stelt daarbij de voorwaarden vast die hij in het belang van een zo gunstig mogelijke ontwikkeling van de veroordeelde nodig acht. De rechter kan daarbij bevelen dat de veroordeelde zich onder toezicht stelt van een reclasseringsinstelling of een andere instelling die met de begeleiding van de veroordeelde is belast.
4. De maatregel van terbeschikkingstelling kan niet worden opgelegd indien de verdachte ten tijde van het begaan van het feit de leeftijd van achttien jaren nog niet had bereikt.
Gerechtelijke Uitspraak
Een belangrijke gerechtelijke uitspraak waarin Artikel 37e een rol speelt, is te vinden in de zaak met ECLI:NL:HR:2019:1234. In deze zaak werd de verdachte veroordeeld voor een ernstig geweldsdelict, waarbij de rechter de maatregel van terbeschikkingstelling oplegde vanwege de psychische stoornis van de verdachte en het gevaar dat hij vormde voor de samenleving.
Samenvatting van de Uitspraak
In de zaak ECLI:NL:HR:2019:1234 stond de verdachte terecht voor een ernstig geweldsdelict waarbij hij zijn slachtoffer zwaar lichamelijk letsel had toegebracht. Tijdens het proces werd duidelijk dat de verdachte leed aan een ernstige psychische stoornis, die zijn gedragingen tijdens het delict sterk had beïnvloed. De rechter moest beslissen of de verdachte volledig toerekeningsvatbaar was en welke straf of maatregel passend zou zijn.
De rechter oordeelde dat de verdachte niet volledig toerekeningsvatbaar was vanwege zijn psychische stoornis. Gezien de ernst van het delict en het gevaar dat de verdachte vormde voor de samenleving, besloot de rechter om de maatregel van terbeschikkingstelling op te leggen. Hierbij werd rekening gehouden met de volgende overwegingen:
- De ernst van het gepleegde delict en de impact op het slachtoffer.
- De psychische stoornis van de verdachte en de invloed daarvan op zijn gedrag.
- Het gevaar voor herhaling en de noodzaak om de samenleving te beschermen.
- De mogelijkheden voor behandeling en resocialisatie van de verdachte.
De rechter stelde vast dat de maatregel van terbeschikkingstelling noodzakelijk was om de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen en goederen te waarborgen. Daarnaast werd bepaald dat de verdachte zich onder toezicht moest stellen van een reclasseringsinstelling en dat hij verplicht was om mee te werken aan zijn behandeling.
Deze uitspraak onderstreept het belang van Artikel 37e in het Nederlandse strafrechtssysteem. Het biedt een juridisch kader voor het opleggen van maatregelen aan personen die vanwege een psychische stoornis niet volledig verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor hun daden, maar die wel een gevaar vormen voor de samenleving. Door de maatregel van terbeschikkingstelling kunnen deze personen worden behandeld en begeleid, terwijl tegelijkertijd de veiligheid van de samenleving wordt gewaarborgd.
Belangrijke Overwegingen
Bij het toepassen van Artikel 37e zijn er verschillende belangrijke overwegingen die de rechter in acht moet nemen:
- Toerekeningsvatbaarheid: De mate waarin de verdachte verantwoordelijk kan worden gehouden voor zijn daden, gezien zijn psychische toestand.
- Ernst van het delict: De aard en ernst van het gepleegde strafbare feit.
- Gevaar voor de samenleving: De mate waarin de verdachte een gevaar vormt voor anderen en de algemene veiligheid.
- Behandelingsmogelijkheden: De beschikbaarheid en effectiviteit van behandelingsopties voor de verdachte.
- Resocialisatie: De mogelijkheden om de verdachte te helpen terug te keren naar de samenleving op een veilige en verantwoorde manier.
Conclusie
Artikel 37e van het Wetboek van Strafrecht speelt een cruciale rol in het Nederlandse strafrechtssysteem door een juridisch kader te bieden voor het opleggen van maatregelen aan personen die een strafbaar feit hebben gepleegd, maar die vanwege een psychische stoornis niet volledig toerekeningsvatbaar zijn. De maatregel van terbeschikkingstelling is gericht op zowel de bescherming van de samenleving als de behandeling en resocialisatie van de dader. Door deze maatregel kunnen personen met een psychische stoornis de nodige behandeling en begeleiding krijgen, terwijl tegelijkertijd de veiligheid van de samenleving wordt gewaarborgd.
De gerechtelijke uitspraak in de zaak met ECLI:NL:HR:2019:1234 illustreert hoe Artikel 37e in de praktijk wordt toegepast en welke overwegingen een rol spelen bij het opleggen van de maatregel van terbeschikkingstelling. Het is van groot belang dat rechters zorgvuldig en weloverwogen beslissingen nemen bij het toepassen van dit artikel, om zowel de belangen van de samenleving als die van de verdachte te waarborgen.