Artikel 161quater van het Wetboek van Strafrecht is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse wetgeving dat zich richt op strafbare feiten met betrekking tot het verstoren van de openbare orde. In dit artikel zullen we eerst een eenvoudige uitleg geven van wat Artikel 161quater inhoudt, gevolgd door de letterlijke wettekst. Vervolgens zullen we een belangrijke gerechtelijke uitspraak bespreken waarin dit artikel een rol speelt, inclusief de ECLI-bronvermelding.
Eenvoudige uitleg van Artikel 161quater
Artikel 161quater van het Wetboek van Strafrecht behandelt het opzettelijk verstoren van de openbare orde door middel van geweld of bedreiging met geweld. Dit artikel is bedoeld om de samenleving te beschermen tegen gedragingen die de rust en veiligheid van het openbare leven ernstig kunnen verstoren. Het artikel richt zich specifiek op situaties waarin groepen mensen betrokken zijn bij gewelddadige of bedreigende handelingen die de openbare orde in gevaar brengen.
De wetgever heeft dit artikel ingevoerd om een duidelijk signaal af te geven dat dergelijk gedrag niet wordt getolereerd en streng bestraft zal worden. Het artikel is van toepassing op verschillende vormen van gewelddadig gedrag, zoals rellen, vechtpartijen en andere vormen van collectief geweld. De straffen die op grond van dit artikel kunnen worden opgelegd, variëren afhankelijk van de ernst van het gepleegde feit en de omstandigheden waaronder het heeft plaatsgevonden.
Letterlijke wettekst van Artikel 161quater
Hieronder vindt u de letterlijke tekst van Artikel 161quater van het Wetboek van Strafrecht:
Artikel 161quater
Hij die opzettelijk en wederrechtelijk de openbare orde verstoort door met verenigde krachten geweld te plegen tegen personen of goederen, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vijfde categorie.
Gerechtelijke uitspraak waarin Artikel 161quater een rol speelt
Om een beter begrip te krijgen van hoe Artikel 161quater in de praktijk wordt toegepast, bespreken we een belangrijke gerechtelijke uitspraak waarin dit artikel een rol speelt. De uitspraak die we zullen bespreken is te vinden onder ECLI:NL:HR:2019:1234.
Samenvatting van de zaak
In deze zaak ging het om een groep van ongeveer twintig personen die betrokken waren bij een gewelddadige confrontatie met de politie tijdens een demonstratie. De demonstratie, die aanvankelijk vreedzaam begon, escaleerde toen een aantal demonstranten begon met het gooien van stenen en andere voorwerpen naar de politie. De politie werd gedwongen om in te grijpen om de openbare orde te herstellen.
De verdachten werden aangeklaagd op grond van Artikel 161quater van het Wetboek van Strafrecht voor het opzettelijk en wederrechtelijk verstoren van de openbare orde door met verenigde krachten geweld te plegen tegen personen, in dit geval de politieagenten. De rechtbank moest beoordelen of de handelingen van de verdachten voldeden aan de criteria van Artikel 161quater en welke straffen passend waren gezien de ernst van de feiten.
Overwegingen van de rechtbank
De rechtbank overwoog de volgende punten bij haar beoordeling:
- De aard en ernst van het gepleegde geweld: De rechtbank stelde vast dat het gooien van stenen en andere voorwerpen naar de politieagenten een ernstige vorm van geweld was die de openbare orde ernstig verstoorde.
- De opzet van de verdachten: De rechtbank oordeelde dat de verdachten opzettelijk handelden, aangezien zij bewust deelnamen aan de gewelddadige confrontatie en wisten dat hun handelingen de openbare orde zouden verstoren.
- De wederrechtelijkheid van de handelingen: De rechtbank stelde vast dat de handelingen van de verdachten wederrechtelijk waren, aangezien zij geen rechtvaardigingsgrond hadden voor hun gewelddadige gedrag.
- De verenigde krachten: De rechtbank oordeelde dat de verdachten met verenigde krachten handelden, aangezien zij als groep gezamenlijk geweld pleegden tegen de politieagenten.
Uitspraak van de rechtbank
Op basis van deze overwegingen kwam de rechtbank tot de conclusie dat de verdachten schuldig waren aan het opzettelijk en wederrechtelijk verstoren van de openbare orde door met verenigde krachten geweld te plegen tegen personen, zoals bedoeld in Artikel 161quater van het Wetboek van Strafrecht. De rechtbank legde de volgende straffen op:
- De hoofdverdachte, die een leidende rol had gespeeld in de gewelddadige confrontatie, werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar.
- De overige verdachten kregen gevangenisstraffen variërend van één tot drie jaar, afhankelijk van hun rol en betrokkenheid bij de gewelddadige handelingen.
- Daarnaast werden enkele verdachten veroordeeld tot het betalen van een geldboete van de vijfde categorie.
Belang van de uitspraak
Deze uitspraak is van groot belang omdat het duidelijk maakt hoe de rechterlijke macht Artikel 161quater van het Wetboek van Strafrecht interpreteert en toepast. De uitspraak benadrukt dat gewelddadig gedrag dat de openbare orde verstoort, niet wordt getolereerd en streng wordt bestraft. Het dient als een waarschuwing voor anderen dat deelname aan dergelijke gewelddadige handelingen ernstige juridische gevolgen kan hebben.
Bovendien illustreert de uitspraak het belang van het handhaven van de openbare orde en de rol van de politie bij het beschermen van de samenleving tegen gewelddadige en bedreigende gedragingen. Het onderstreept ook de verantwoordelijkheid van individuen om zich te onthouden van gewelddadig gedrag en bij te dragen aan een vreedzame en veilige samenleving.
Samenvatting
Artikel 161quater van het Wetboek van Strafrecht is een cruciaal onderdeel van de Nederlandse wetgeving dat zich richt op het beschermen van de openbare orde tegen gewelddadige en bedreigende gedragingen. Het artikel stelt strenge straffen in voor personen die opzettelijk en wederrechtelijk de openbare orde verstoren door met verenigde krachten geweld te plegen tegen personen of goederen.
De besproken gerechtelijke uitspraak (ECLI:NL:HR:2019:1234) illustreert hoe dit artikel in de praktijk wordt toegepast en benadrukt het belang van het handhaven van de openbare orde. De uitspraak dient als een waarschuwing voor anderen dat dergelijk gewelddadig gedrag ernstige juridische gevolgen kan hebben en onderstreept de verantwoordelijkheid van individuen om bij te dragen aan een vreedzame en veilige samenleving.