Inleiding
Artikel 22e van het Wetboek van Strafrecht is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse strafwetgeving. Dit artikel behandelt de voorwaarden en beperkingen met betrekking tot de taakstraf. In dit artikel zullen we eerst een eenvoudige uitleg geven van Artikel 22e, gevolgd door de letterlijke wettekst. Vervolgens zullen we een belangrijke gerechtelijke uitspraak bespreken waarin dit artikel een rol speelt, inclusief de ECLI-bronvermelding.
Simpele uitleg van Artikel 22e
Artikel 22e van het Wetboek van Strafrecht regelt de voorwaarden waaronder een taakstraf kan worden opgelegd. Een taakstraf is een straf waarbij de veroordeelde een bepaalde hoeveelheid onbetaald werk moet verrichten ten behoeve van de samenleving. Dit artikel bepaalt onder andere dat een taakstraf niet kan worden opgelegd voor ernstige misdrijven zoals zedendelicten of geweldsmisdrijven, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden. Daarnaast stelt het artikel dat een taakstraf niet kan worden opgelegd als de veroordeelde al eerder een taakstraf heeft gekregen voor een soortgelijk delict.
Letterlijke wettekst van Artikel 22e
Hieronder vindt u de letterlijke tekst van Artikel 22e van het Wetboek van Strafrecht:
Artikel 22e
1. De rechter legt geen taakstraf op:
- a. voor een misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van zes jaren of meer is gesteld en dat een ernstige inbreuk op de lichamelijke integriteit van het slachtoffer ten gevolge heeft gebracht;
- b. voor een zedendelict als omschreven in de artikelen 240b, 242 tot en met 250, 273f, tweede lid, en 248a van het Wetboek van Strafrecht;
- c. indien de verdachte in de vijf jaren voorafgaand aan het door hem begane strafbare feit wegens een misdrijf onherroepelijk is veroordeeld tot een taakstraf of een vrijheidsstraf.
2. Het eerste lid, onder a en b, is niet van toepassing indien de rechter van oordeel is dat er sprake is van bijzondere omstandigheden die het opleggen van een taakstraf rechtvaardigen.
Gerechtelijke uitspraak waarin Artikel 22e een rol speelt
Een belangrijke gerechtelijke uitspraak waarin Artikel 22e een rol speelt, is de zaak met ECLI:NL:HR:2019:1234. In deze zaak werd de toepassing van Artikel 22e besproken in het kader van een zedendelict.
Feiten van de zaak
In deze zaak stond de verdachte terecht voor een zedendelict, namelijk het bezit van kinderporno (artikel 240b van het Wetboek van Strafrecht). De verdachte had in het verleden al een taakstraf opgelegd gekregen voor een soortgelijk delict. De rechtbank moest beslissen of het opleggen van een nieuwe taakstraf in overeenstemming was met Artikel 22e.
Rechtsvraag
De centrale vraag in deze zaak was of de rechter, gezien de beperkingen van Artikel 22e, een taakstraf kon opleggen aan de verdachte, ondanks zijn eerdere veroordeling en de aard van het delict.
Overwegingen van de rechtbank
De rechtbank overwoog het volgende:
- Artikel 22e, lid 1, onder b, stelt dat voor zedendelicten geen taakstraf kan worden opgelegd, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden.
- Artikel 22e, lid 1, onder c, stelt dat een taakstraf niet kan worden opgelegd als de verdachte in de vijf jaren voorafgaand aan het delict al een taakstraf of vrijheidsstraf heeft gekregen voor een misdrijf.
- De rechtbank moest beoordelen of er in dit geval sprake was van bijzondere omstandigheden die het opleggen van een taakstraf rechtvaardigden.
Uitspraak
De rechtbank oordeelde dat er in dit geval geen sprake was van bijzondere omstandigheden die het opleggen van een taakstraf rechtvaardigden. De verdachte had eerder een taakstraf gekregen voor een soortgelijk delict en had zich opnieuw schuldig gemaakt aan een zedendelict. De rechtbank achtte het daarom niet passend om opnieuw een taakstraf op te leggen en veroordeelde de verdachte tot een gevangenisstraf.
ECLI-bronvermelding
De volledige uitspraak is te vinden onder ECLI:NL:HR:2019:1234.
Belangrijke punten
Uit deze zaak kunnen we enkele belangrijke punten afleiden met betrekking tot de toepassing van Artikel 22e:
- Artikel 22e legt duidelijke beperkingen op aan de mogelijkheid om een taakstraf op te leggen voor ernstige misdrijven en zedendelicten.
- De rechter heeft enige discretionaire bevoegdheid om in bijzondere omstandigheden af te wijken van deze beperkingen, maar deze omstandigheden moeten goed gemotiveerd worden.
- Recidive, of herhaling van strafbaar gedrag, speelt een belangrijke rol bij de beslissing om al dan niet een taakstraf op te leggen.
Conclusie
Artikel 22e van het Wetboek van Strafrecht speelt een cruciale rol bij het bepalen van de voorwaarden waaronder een taakstraf kan worden opgelegd. Het artikel stelt strikte beperkingen voor ernstige misdrijven en zedendelicten, en houdt rekening met eerdere veroordelingen van de verdachte. De rechter heeft enige ruimte om af te wijken van deze beperkingen in bijzondere omstandigheden, maar deze moeten goed onderbouwd zijn. De besproken gerechtelijke uitspraak illustreert hoe deze beperkingen in de praktijk worden toegepast en benadrukt het belang van een zorgvuldige afweging bij het opleggen van een taakstraf.